به گزارش خبرنگار اعزامی مهر به وین ، سید عباس عراقچی ، عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در پایان روز اول مذاکرات ایران و 1+5 در وین در گام نهایی در جمع خبرنگاران ایرانی گفت: گفت: مذاکرات بین ایران و 1+5 امروز از ساعت 9:30 صبح شروع و تا 6 بعد از ظهر ادامه داشت ، هدف از این دور از مذاکرات آخرین بحث ها و بررسی ها در خصوص موضوعات در دستور کار است . دو طرف برای اینکه دیدگاه هایشان درباره موضوع و حل مسئله به هم نزدیک شود گفتگو کردند.
وی افزود: در مجموع بحث های کلان برای درک نزدیک تر از هم و کم کردن فاصله ها و نهایتا آماده شدن برای اینکه در دور اتی به جزئیات و متن نهایی ورود پیدا کنیم ، انجام شد.
عراقچی خاطرنشان کرد: امروز و فردا درباره کلیات بحث می کنیم و سپس دوباره در دور آینده درباره جزئیات وارد مذاکره خواهیم شد .
وی تأکید کرد: مباحث امروز در فضای خوبی مطرح شد . طرفین بر مواضع خود هستند . در بعضی از موضوعات اختلافات کم و در برخی از موضوعات فاصله زیاد است . بحث های امروز مفید و سازنده بود و فضا هم مناسب و دوستانه بود ولی در عین حال بحث ها کاملا جدی بودو از پیچیدگی خاص خود برخوردار بود.
معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: مذاکرات فردا از ساعت 8:30 صبح به وقت وین شروع می شود و امیدواریم تا بعد از ظهر فردا به پایان رسد و فردا بعد از پایان مذاکرات اولین جلسه کمیسیون مشترک ایران و 1+5 را تشکیل خواهیم داد و کارشناسان مروری بر اجرای توافق ژنو که حدود 3 ماه از ان گذشته خواهند داشت .
وی خاطرنشان کرد: نمایندگانی از همه دستگاه هایی که به نوعی درگیر هستند با توافق ژنو به وین آمده اند و فردا حضور دارد و از فردا تا پس فردا و هر زمانی که لازم باشد ، موضوعات نحوه اجرای توافق ژنو را در حوزه های مختلف بررسی خواهند کرد و مشکلات و موانع را مطرح کرده و سعی در رفع آنها خواهند داشت .
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای تصریح کرد: ملاقات های دو جانبه ای هم از دیشب و امروز در حاشیه جلسات داشته ایم که یک امر معمول است و در حاشیه 1+5 هر جا که احساس کنیم نیاز است این کار انجام می شود.
عراقچی درباره زمان و مکان نشست آینده با اشاره به اینکه مکان نشست در وین خواهد بود ، گفتـ : زمان نشست نیز تنظیم شده و احتمالا دهه آخر اردیبهشت است . زمان دقیق آن را فردا اعلام خواهیم کرد.
وی درباره دیدار با وندی شرمن و جزئیات دیدار گفت: در حاشیه 1+5 با هر هیأتی که نیاز باشد ، مذاکره می کنیم و از این جهت هیچ فرقی بین کشورهای مختلف وجود ندارد .
عراقچی بیان کرد: صحبت های ما معمولا با هیأت آمریکایی جدی تر از بقیه است به دلیل که خیلی از تحریم هایی که بر علیه جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، تحریم های یک جانبه آمریکایی هاست و درباره چگونگی رفع تحریم ها و نحوه پیشرفت مباحث مربوط به آن بحث با آمریکایی ها جدی تر و بیشتر است .
وی ادامه داد: از سوی دیگر با بقیه کشورها در فرصت های دیگر نیز امکان ملاقات داریم. هم سفرای آنها ملاقات انجام می دهند و هم اینکه رفت و آمدبین ما راحت تر انجام می شود ولی آمریکایی ها را تنها می توانیم در جاشیه 1+5 ملاقات کنیم .
وی در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر در این باره که آیا غرب درباره اراک دیدگاه ایران را پذیرفته و به راهکار مشخصی رسیده اند،گفت: اراک یکی از موضوعات مهم دستور کار ما هست. همان طور که در توافق ژنو آمده پذیرفتیمم که نگرانی هایی که مربوط به این رآکتور تحقیقاتی می شود را به نحوی پوشش دهیم و برطرف کنیم .
عراقچی با اشاره به نگرانی های مربوط به اشاعه سلاح های هسته ای بیان کرد:
ممعمولا یک نیروگاه رآکتور اب سنگین به دلیل ویژگی هایی که دارد چنین
نگرانی هایی را ایجاد می کند.ما معتقدیم از طریق فنی و تغییرات استفاده از
تکنولوژی های روز می توان این نگرانی ها را کاهش دادو به حداقل رساند . از
نظر ما رآکتور تحقیقاتی اراک حتما به کار خود ادامه می دهد. در این زمینه
دیدگاه های طرف مقابل هم مطرح است و فکر می کنیم می توان با استفاده از
شیوه های جدید و فناوری های جدید نگرانی ها را پوشش داد. به هر حال دیدگاه
های مختلفی که مطرح شده به تدریج به دیدگاه جمهوری اسلامی ایران نزدیک تر
می شود.
وی در این باره که طرف مقابل دائما تعهدات ایران را برجسته می کند ولی
انتظاراتو تعهدات 1+5 تراوش می شود و روند تعهدات 1+5 در مقابلایران چگونه
است ، بیان کرد: تعهدات طرف مقابل در توافق ژنو خیلی روشن آمده است و در
طول مذاکرات هم به آن پرداخته می شود و روشن می شود.
وی اظهار داشت: اصلی ترین تعهد آنها پدیرش حقوق هسته ای ایران و اجرای حقوق هست همان طور که در توافق ژنو هم امده که حقوق ایران محترم شمرده می شودوو غنی سازی ایران ادامه می یابد. تعهد بعدی آن برداشتن کلیه تحریم ها است که در توافق ژنو هم به آن اشاره شده است . یکی از مشخصه های توافق نهایی که به آن خواهیم رسید برداشته شدن همه تحریم ها بر علیه جمهوری اسلامی است که به هیچ وجه از نظر ما کمرنگ نشده است و طرف مقابل باید حتما آن را در طول گام نهایی محقق کند. همان طور که در گام نهایی مذاکرات و در این دور گفته شد یکی از موضوعات اصلی مذاکرات نحوه برداشته شدن تحریم ها بوده است.
عراقچی با اشاره به بحث همکاری های صلح آمیز هسته ای با جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: بحث های چندین ساعته در این باره در این دور و دور قبل صورت گرفته و طرف مقابل باید به آنها متعهد شود. اگر رسانه های غربی و آمریکایی تعهدات ما را برجسته می کنند طبعا از دید خود حق دارند و جا دارد رسانه های ایرانی نیز تعهدات طرف مقابل را برجسته کنند.
وی درباره طرح مباحث غیر هسته ای در مذاکرات و اینکه آمریکایی ها اعلام کردند دتمام موضوعات مورد نگرانی انها در مذاکرات مطرح می شود ، اظهار داشت : ما با 6 کشور موسوم به 5+1 مشغول مذاکره هستیم . یکی از اهداف مذاکره رفع نگرانی ها و اعتماد سازی نسبت به اهداف صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران است . موضوع مخفی نیست و قرار است در طول مذاکرات نگرانی ها نسبت به برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران رفع شود.
وی درباره نگرانی ها در بحث موشکی و حقوق بشر گفت: تمام نگرانی های مربوط به برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران مطرح است و ما هیچ موضوع غیر از برنامه هسته ای ایران موضوع مذاکره نیست . نه مذاکره می کنیم نه اجازه مذاکره داریم و نه به انها اجازه می دهیم وارد مسادل دیگر شوند و نه آنها می شوند.
عراقچی درباره اظهارات کدی در کنگره در مورد وسعت غنی سازی ایران و همچنین اینکه موضوع موشک های بالستیک ایران بیان کرد: موضوع ابعاد و دامنه برنامه غنی سازی جمهوری اسلامی ایران یکی از موضوعات مذاکره است . بر اساس توافق ژنو برنامه غنی سازی ایران ادامه پیدا خواهد کرد ولی ابعاد آن موضوع مذاکره است . این چیز جدیدی نیست .
وی تأکید کرد: ابعاد وو اندازه های برنامه غنی سازی ایران بر اساس نیاز عملی کشور در طول مذاکرات تعیین می شود.
عراقچی ادامه داد: در مورد موضوع موشک های بالستیک نیز بارها اعلام کردیم که این موضوع در دستور ما نیست و بحث سیستم های دفاعی به هیچ وجه مورد مذاکره قرار نمی دهیم . البته بخشی از موضوع موشک و کلاهک های هسته ای یکی از موضوعات مندرج در قطعنامه های شورای امنیت هست ولی موضوع مذاکراتی نیست .
وی درباره اظهارات ظریف مبنی بر اینکه 6 ماه برای توافق کافی است وادعای کری مبنی بر اینکه 3 ماه زمان بیشتر نیاز است ، اظهار داشت: دیدگاه های مختلفی وجود دارد در این باره که چه میزان زمان برای مذاکرات نیاز است. ما هنوز قسمت سخت مذاکره را شروع نکرده ایم . از جلسه اینده وارد جزئیات و نگارش متن خواهیم شد .ارزیابی ها مختلف است و بعضی ها خوشبین و بعضی بدبین هستند. آنچه به هر دو طرف مربوط می شود این است که هر دو طرف اراده لازم را دارند که قبل از 6 ماه که موعد پایان گام اول توافق ژنو است بتوانیم به توافق نهایی برسیم .
وی با اشاره به اینکه 6 ماه در تاریخ 30 تیرماه تمام می شود، بیان کرد: آنچه دکتر ظریف گفت این است که اگر حسن نیت در طرفمقابل باشد از نظر ما 6 ماه هم زیاد است و می توانیم در زمان کوتاه تری هم به نتیجه برسیم . ما نسبت به حسن نیت در طرف خود مطمئن هستیم البته مواضع خود را داریم و از حقوق مردم ایران کوتاه نمی آییم .
عراقچی درباره تأثیر اخلافات روسیه و آمریکا بر مذاکرات بیان کرد: تا کنون شاهد تأثیرگذاری اختلافات بین روسیه و غرب در موضوع اوکراین و کریمه بر مذاکرات هسته ای نبوده ایم و آنها تلاش دارند بحث اختلافات در مذاکرات هسته ای سایه نیاندازد و به ما هم اطمینان دادند که قصد ندارند موضوع وارد شود ولی در عالم سیاست همه چیز ممکن است .
وی درباره بحث همکاری های هسته ای ایران و کاهش اختلاف نظر ها در این باره
بیان کرد: مذاکرات با 1+5 موضوعات بسیار متنوعی را در بر می گیرد و هر
کدام از موضوعات ابعاد مختلفی دارد . مذاکرات سیال است و بحث ها مرتب جابجا
می شود . توافق نهایی وقتی به دست می اید که درباره همه موضوعات توافق
شود. امر پیچیده ای است و نمی توان از الان گفت که در یک موضوع اگر مواضع
نزدیک شده باقی خواهد ماند.
عراقچی درباره نظارت نیز نصریح کرد: در بحث نطارت به طور اصولی مشکلی
نداریم چراکه چیزی برای مخفی کردن نداریم . ما برنامه پنهانی نداریم . همه
ابعاد برنامه هسته ای ایران صلح آمیز و در چارچوب مقررات بین المللی است
بنا براین با نفس نظارت مشکلی نداریم ولی با سوأاستفاده از نظارت مشکل
داریم . اینکه اهداف دیگری دنبال شود و مقاصد دیگری داشته باشند.باید
اطمینان حاصل کنیم هر گونه نظارتی در چارچوب مبانی قانونی با مبانی منطقی و
بدون سوءاستفده باشد .
وی درباره نگرانی کارشناسان از تعداد سانتدی فیوژها اظهار داشت: برنامه
غنی سازی ایران موضوع مذاکره نیست اما ابعاد و اندازه های آن موضوع مذاکره
است و انشاءالله در پایان مذاکرات مباحث روشن می شود.
معاون وزیر خارجه درباره اظهارات امریکایی ها درباره بازگشت پول ایران ،
بیان کرد: آمریکا کشور بزرگی است و موسسات مطالعاتی متعددی دارد و
کارشناسان مختلف مشغول فعالیت هستند . پاسخگویی به حرف همه مفید نیست .
توافق ژنو در همه ابعاد اجرا می شود مسائل مالی و بانکی پیچیدگی هایی دارد و
سال ها آمریکایی ها تلاش کردند مکانیزم ها را متوقف کنند. راه اندازی
دوباره آنها زمان خاص خود را می طلبد. تا جایی که به مربوط است مکانیزم ها
در جریان است .
وی درباره اظهارات کری بیان کرد: آقای کری گفت ایران در عرض دو ماه می تواند مواد لازم را برای بمب تولید کند و البته خود ایشان توضیح داده که تبدیل آنها بحث دیگری است . این ارزیابی ایشان است و بنده در مقامی نیستم که ارزیابی ها را تأیید یا رد کنم . خیلی هم مهم نیست . برنامه هسته ای ما صلح آمیز است .آنچه مقامات آمریکایی در کنگره برای راضی کردن اعضا مطرح می کنند خیلی تعیین کننده نیست .
وی درباره فضای مذاکرات و بسته شدن پرونده موضوعات بیان کرد: پرونده موضوعات بسته نمی شود.بحث های کلی درباره موضوعات را انجام می دهیم و ظرف فردا به اتمام می رسانیم و اماده می شویم وارد موضوعات اصلی و معامله شویم . ما سعی کردیم دیدگاه ها را در همه موضوعات نزدیک کنیم و از جلسه آینده وارد جزئیات می شویم .
عراقچی گفت: کمیسیون مشترک ربطی به مذاکرات جاری ندارد . کار آن بررسی اجرای توافق ژنو است که اگر مشکلاتی است برطرف کند. اگر چه سعی کردیم مشکلات را برطرف کنیم اما فکر کردیم در این مقطع اگر کمیسیون مشترک تشکیل شود و نهادها و وزارتخانه های درگیر خودشان با کارشناسان 1+5 بحث کرده و اجرای توافق را تسهیل کنند این کار مفید خواهد بود.
وی درباره واکنش به قطعنامه پارلمان اروپا و اینکه ایا در مذاکرات در این باره بحث شده است ، بیان کرد: باید بین اتحادیه ارئپا و پارلمان اروپا تفاوت قائل بود. پارلمان اروپایک نقش حاشیه ای دراروپا دارد و حتی در حد پارلمان های ملی کشورها ایفای نقش نمی کند و قطعنامه های ان برای کشورهای اروپایی الزام آور نیست .
عراقچی بیان کرد: در مورد قطعنامه بسیار سبک و غیرواقعی و دور از واقعیات پارلمان اروپا موضعگیری محکمی توسط آقای ظریف و سخنگوی وزارت خارجه صورت گرفت.آقای ظریف توضیحات را در شام کاری برای خانم اشتون نیز مطرح کرد. ما نه پارلمان اروپا بلکه اروپایی ها را در موضعی نمی بینیم که در خصوص حقوق بشر درباره سایر کشورها قضاوت کنند و به خصوص قضاوتی که پارلمان اروپا در خصوص انتخابات ریاست جمهوری اخیز ایران کرده غیر قابل فهم است .کسانی که با 40 درصد مشارکت مردم انتخاب شدند حق ندارند در خصوص انتخاباتی که بالای 70 درصد مشارکت دارد قضاوت غیرواقع بینانه داشته باشند.
وی تأکید کرد : هم خانم اشتون و هم کشورهای اروپایی اصرار داشتند که نباید این قبیل مسائل بر مذاکرات سایه بیاندازد و همین رفتار هم صورت گرفت .
مرتضی آزاد